کلاژن چیست؟ + بهترین روش‌ها برای افزایش کلاژن پوست و مو
اگر زیبایی، جوانی و مراقبت از پوست جزئی از دغدغه‌ی شما باشد، حتما تا به حال چندین و چند بار نام کلاژن (Collagen) را شنیده‌اید. چیزی که از آن شبیه معجزه‌ای در جوانی و استحکام پوست و مو یاد میشود.
شامپوهای مو (مانند شامپو کلاژن OGX)، نرم کننده‌ها، ماسک‌های مو و محصولات مراقبت از پوست مثل سرم‌های صورت و کرم‌های پوست زیادی در بازار وجود دارند که به آنها کلاژن اضافه شده و احتمالا بارها به این محصولات در فروشگاه‌های آنلاین برخورده‌اید.
در این مطلب از مجله زیبایی سوراو، به این دو سوال پرکاربرد مصرف کنندگان که “کلاژن چیست؟” و “آیا واقعا کلاژن برای پوست و مو مفید است؟” به‌طور مفصل پاسخ می‌دهیم. با ما همراه باشید تا هر آنچه که لازم است درباره کلاژن و تاثیر آن بر جوانی پوست و مو را بدانید، به شما بگوییم.
کلاژن چیست؟
کلاژن نام یک پروتئین بسیار مهم در بدن انسان و موجودات مختلف است. این پروتئین در بدن ما توسط سلول‌هایی به نام فیبروبلاست در بافت پیوندی ساخته شده و سپس به محیط خارج سلولی فرستاده میشود. سلول‌های مختلفی در قسمت‌های متعدد بدن مانند استخوان، غضروف، دیواره ماهیچه‌ای رگ‌ها و در لایه‌های زیرین بافت پوششی مثل پوست، این پروتئین ساختاری را می‌سازند.
مولکول‌های کلاژن از سه زنجیره پروتئینی و تعداد بسیار زیادی آمینواسید ساخته شده که به دور هم پیچیده‌اند. بنابراین استحکام و سختی آن در درجه‌ی اول به خاطر ساختار خاصش است. این پروتئین به طور طبیعی در بدن ما و در تمام بافت‌های بدن به مقادیر متفاوت وجود دارد.
مولکول اسید هیالورونیک یکی از مواد زمینه‌ای فضای بین سلولی است که از پراکنده شدن کلاژن جلوگیری کرده و رشته‌های این پروتئین را در کنار هم نگه می‌دارد. به همین دلیل بسیاری از لابراتوارهای محصولات پوست و مو، هر دوی آنها را در محصول خود به کار می‌برند.
تا زمانی که سلول‌های بدن جوان هستند، میزان بالایی از این پروتئین را دائما تولید می‌کنند. اما همین‌طور که سن شخص و به تبع آن سن سلول‌های فیبروبلاست وی بالا می‌رود، میزان تولید بسیاری از مواد در بدن از جمله کلاژن و اسید هیالورونیک به تدریج کمتر و کمتر میشود. به طوری که اگر از این مساله غافل شده و کمبود آن در بدن را جبران نکنیم، به مرور پوست، ناخن، دندان، غضروف‌ها و بسیاری از بافت‌های حیاتی بدن استحکام و قدرتشان را از دست داده و گرفتار ضعف و پیری می‌شوند. دلیل عمده‌ی چین و چروک پوست و درد در ناحیه مفاصل و استخوان‌ها هم به همین موضوع برمی‌گردد.
در دوران جوانی، نزدیک به 30% از پروتئین‌های بدن هر فرد را انواع کلاژن‌ها تشکیل می‌دهند، به‌طوری که از بافت‌های سالم جانداران قابل استخراج است.
اهمیت کلاژن در سلامت و زیبایی پوست
خاصیت ارتجاعی و استحکام پوست، ناشی از وجود همین پروتئین ارزشمند است. تا زمانی که تولید آن با حداکثر توان بالقوه سلول‌ها انجام شود، بافت‌های مختلف بدن (به خصوص پوست) محکم، شاداب و جوان هستند. اما همین‌طور که سن بالا می‌رود، تولیدش در سلول‌ها هم کمتر میشود و به همین دلیل با گذر عمر به سمت دوران میانسالی و پس از آن، پوست به مرور شل‌تر، افتاده‌تر و دچار چین و چروک یا سلولیت میشود.
کلاژن فاکتور بسیار مهمی در حفظ جوانی، کشیدگی و صافی پوست است. با تکیه بر همین موضوع اثبات شده، کمپانی‌های مختلف سازنده محصولات مراقبت از پوست، در دهه‌ی اخیر این پروتئین خاص را به ترکیبات تولیداتشان اضافه کرده‌اند. چرا که ضعف و شل شدگی پوست را جبران کرده و سلول‌های مرده را با سلول‌های شاداب سابق جایگزین می‌کند. همچنین با حفظ رطوبت در پوست، از خشکی و ایجاد خط و خطوط روی پوست به خوبی جلوگیری می‌کند.
زمانی که بشر متوجه شد، پروتئین کلاژن چیست و چه نقش مهمی در سلامت و زیبایی پوست و مو دارد، تحول بزرگی در دنیای محصولات تقویت کننده و ضد پیری ایجاد شد.
اهمیت کلاژن در سلامت و زیبایی مو
علاوه‌بر پوست، دندان و ناخن، کلاژن نقش بسیار ویژه‌ای در استحکام و سلامت موها هم دارد. بنابراین با افزایش سن احتمال ضعف و شکنندگی در موها هم وجود دارد که میتوان با دریافت این پروتئین از منابع خارجی، کمبودش را به خوبی جبران کرد. منابع خارجی میتوانند در یک برنامه یا روتین خاص شامل استفاده از محصولات تقویت کننده مو و حاوی کلاژن به همراه مصرف مکمل‌ها و خوراکی‌های کلاژن‌دار باشند.
برخی تحقیقات ثابت کرده‌اند که بین بازسازی فولیکول مو و کنترل ریزش مو و مصرف این پروتئین هم رابطه معنا داری وجود دارد. بنابراین تاثیرات مثبت چند جانبه‌ای روی موها گذاشته و آنها را قوی و زیبا می‌کند.
چه عواملی باعث کاهش این پروتئین در بدن می‌شوند؟
حالا باید به این پرسش پاسخ دهیم که عمده‌ترین دلایل کمبود کلاژن چیست؟ در کنار افزایش سن که عامل بدیهی و طبیعی در کاهش مقدار تولید آن در بدن است، عوامل دیگری هم در این امر دخیل هستند. با وجود این که از افزایش سن نمی‌توان فرار کرد، اما میتوان با رعایت برخی نکات برای زندگی سالم‌تر جلوی کاهش ذخائر این پروتئین ارزشمند در پوست و غضروف را گرفت.
مصرف بیش از حد قندها یا کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند آرد سفید، استفاده از دخانیات به خصوص سیگار و قرار گرفتن در معرض نور خورشید (اشعه فرابنفش یا UV)، مهم‌ترین عواملی هستند که به کلاژن‌های موجود در بافت‌های بدن صدمه زده و در کاهش سنتز آن نیز موثر هستند. برای مثال دود تنباکو، قند نوشابه‌ها و نیکوتین موجود در سیگار، به این پروتئین استحکام بخش پوست آسیب می‌رسانند. به همین دلیل گفته میشود که این عوامل باعث بروز پیری زودرس می‌شوند.
سایر عوامل کاهش دهنده کلاژن در پوست و مو
| تابش آفتاب: | تابش بیش از حد نور مستقیم آفتاب میتواند به خرابی‌های ساختاری کلاژن در پوست و مو منجر شود. این فرآیند به نام پیری نوری یا آسیب نوری شناخته میشود. |
| آلودگی‌ها: | آلودگی هوا و تماس با مواد آلوده، باعث کاهش کلاژن و آسیب به سلول‌های پوست و مو میشود. |
| استفاده بی‌رویه از محصولات شیمیایی: | مصرف بی‌رویه محصولات شیمیایی مانند رنگ مو، لاک، شامپوها و... میتواند به خرابی ساختار کلاژن در مو و پوست منجر شود. |
| استرس و نگرانی‌ها: | استرس مزمن و نگرانی‌های روزمره نیز تأثیر مستقیم بر تولید کلاژن دارند و ممکن است عملکرد سیستم ایمنی بدن را نقض کنند. |
| عوامل محیطی: | مواردی مانند تغییرات اقلیمی، باد، یخ‌زدگی، خشکی هوا و رطوبت ناکافی میتوانند به کاهش کلاژن و تأثیر منفی بر پوست و مو منجر شوند. |
| سبک زندگی ناسالم: | مصرف دخانیات، نداشتن تغذیه مناسب و فعالیت‌های بدنی کافی نیز میتوانند به کاهش کلاژن در پوست و مو کمک کنند. |
پس اگر می‌خواهید از چین و چروک شدن پوست صورت، دست‌ها و گردن که بسیار حساس هستند جلوگیری کرده و تاثیر مثبت محصولات حاوی کلاژن را ببینید، همین الان عادت‌های گفته شده را کنار بگذارید. سبک زندگی نادرست با افزایش رادیکال‌های آزاد، سرعت پیری و آسیب دیدن پوست را بالا می‌برد.
چطور کلاژن مورد نیاز پوست و مو را تامین کنیم؟
کمبود این پروتئین مساله‌ای شایع در سنین میانسالی و بالاتر است که خوشبختانه به شیوه‌های مختلفی میتوان آن را جبران کرد. بدیهی است که اگر چند راهکار افزایش کلاژن در کنار هم انجام شود، نتیجه‌ی قابل انتظار که افزایش استحکام و جوانی پوست و مو است، زودتر و بهتر حاصل میشود. اما راه جبران کمبود کلاژن چیست؟ در ادامه به برخی از مهم‌ترین و مطمئن‌ترین راههای دریافت این پروتئین اشاره می‌کنیم.
1. دریافت کلاژن از طریق مواد خوراکی
یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش کلاژن، مصرف مواد خوراکی است که در کنار محصولات مراقبتی پوست و مو میتوانند تاثیرگذار باشند. برخی از خوراکی‌های مفید در این زمینه عبارتند از:
-
خوراکی‌های غنی از آمینواسید و پروتئین
کلاژن یک پروتئین است و برای ساخت آن نیاز به آمینواسیدهای مختلفی مانند پرولین، آرژینین، گلایسین و گلوتامین داریم. این آمینواسیدها را میتوان از غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، غذاهای دریایی و حبوبات دریافت کرد. همچنین برای دریافت پرولین و گلایسین، مصرف سفیده تخم‌مرغ، جوانه گندم، لبنیات، قارچ، ژلاتین، کلم و مارچوبه مفید است. به علاوه، مصرف گوشت مرغ، آبگوشت استخوان و ژلاتین یا ژله‌های خانگی نیز کلاژن را به طور مستقیم وارد بدن می‌کند.
-
خوراکی‌های غنی از ویتامین C و A
ویتامین C به ساخت پروکلاژن کمک می‌کند و با خواص آنتی‌اکسیدانی خود از آسیب رادیکال‌های آزاد به پوست جلوگیری می‌کند. این ویتامین را میتوان از مرکبات (پرتقال، لیمو، گریپ فروت)، کیوی، فلفل و تمشک دریافت کرد. ویتامین A نیز که در میوه‌ها و سبزیجات (مانند بتاکاروتن) یافت میشود، برای سنتز کلاژن ضروری است.
-
خوراکی‌های حاوی مس
مس با فعال کردن آنزیم‌های سازنده کلاژن، تولید این پروتئین را در بدن افزایش می‌دهد. منابع مس شامل عدس، بادام هندی، پودر کاکائو و دانه کنجد هستند.
-
خوراکی‌های حاوی آنتوسیانین
آنتوسیانین‌ها که در میوه‌هایی مانند زغال‌اخته، تمشک، گیلاس و توت سیاه یافت می‌شوند، آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که از آسیب به کلاژن جلوگیری می‌کنند.
2- دریافت کلاژن از طریق مکمل‌ها
امروزه بسیاری از افراد علاوه بر اصلاح رژیم غذایی، از مکمل‌ها برای تأمین کلاژن استفاده می‌کنند. این مکمل‌ها به‌ویژه برای کسانی که با اضافه‌وزن یا کمبود وقت مواجه هستند، مفید است. آنها دوز مشخص و کافی از کلاژن را به بدن می‌رسانند و به جبران کمبودهای رژیمی کمک می‌کنند.
مکملهای کلاژن معمولاً از فرم هیدرولیز شده این پروتئین ساخته می‌شوند که حاوی پپتیدها و آمینواسیدهای ضروری است. این پپتیدها در بدن جذب شده و برای ساخت کلاژن استفاده می‌شوند. مکمل‌هایی که حاوی ویتامین C هستند، اثرگذاری بهتری دارند.
با این حال، باید به آلرژی‌های احتمالی توجه کرد. افرادی که به ماهی، تخم‌مرغ یا پروتئین‌های خاص حساسیت دارند، باید از مصرف مکملهای حاوی این مواد خودداری کنند.
3- جذب از طریق محصولات پوست و مو
بعد از پاسخ به پرسش مهم کلاژن چیست، سراغ دومین پرسش متداول در رابطه با این پروتئین می‌رویم: «آیا شامپوها، کرم‌ها و محصولات حاوی کلاژن واقعا موثرند؟» این سوال برای همه‌ی ما مطرح شده که آیا این محصولات میتوانند باعث افزایش استحکام یا جوانسازی پوست و مو شوند؟
در سال‌های قبل‌تر، این ماده با این تصور که از طریق پوست سر یا دست‌ها و صورت قابل جذب است، مستقیما به محصولات مختلف افزوده میشود. اما در واقع ابعاد مولکول‌های این پروتئین بزرگ است و امکان جذب آن از طریق سلول‌های پوست وجود ندارد.
خوشبختانه با پیشرفت علم و آزمایشات مختلف، سازندگان محصولات مراقبتی و درمانی پوست و مو متوجه شدند که پپتیدهای ناشی از هیدرولیز کلاژن از طریق پوست قابل جذب هستند. به همین دلیل از پپتیدهای آن در ساخت کرم، لوسیون، سرم، آمپول، شامپو، نرم کننده، ماسک مو و بسیاری از محصولات دیگر استفاده کردند. این پپتیدها اندازه‌ی کوچک‌تری دارند، پس میتوانند به پوست نفوذ کرده و در ساختار پوست دوباره این پروتئین ساختاری را بسازند.
4- روشهای کلینیک‌های پوست برای افزایش کلاژن
به غیر از مواردی که بالاتر گفته شد، چندین راه دیگر برای افزایش کلاژن وجود دارد که توسط کلینیک‌های تخصصی پوست و مو انجام میشود. تزریق، LED تراپی با نور قرمز و فروسرخ، استفاده از میکرودرم و مانند آن از جمله روشهای متداول کلینیکی برای بالابردن سطح این پروتئنی در پوست هستند.
معرفی 9 محصول برتر حاوی کلاژن
محصولاتی که در ادامه معرفی می‌شوند، جزو بهترین‌های دنیا برای جوانسازی و افزایش کلاژن در پوست یا مو هستند. برخی از این محصولات سلول‌های پوست را برای تولید بیشتر این پروتئین تحریک کرده و برخی دیگر با تامین پپتیدهای مورد نیاز برای ساخت آن، تولیدش را تسهیل و تسریع می‌کنند.
1. سرم طلا (گلد کلاژن) بالانس اصل انگلیس
سرم طلا (گلد کلاژن) بالانس، یک سرم انگلیسی پرطرفدار در بازار محصولات پوست است که اثر جوانسازی و آبرسانی قابل توجهی دارد. این محصول با کمک به تولید کلاژن بیشتر در پوست، باعث افزایش استحکام، انعطافپذیری و در نتیجه حفظ جوانی پوست میشود. همچنین در هیدراتاسیون یا آبرسانی پوست و کمک به جریان بهتر خون در زیر پوست موثر است.
با استفاده از این سرم گیاهی (وگان)، بدون پارابن و بدون گلوتن، پوست میتواند دوباره شفاف، شاداب و محکم شود.
2. پد ماسک لب گلد کلاژن بالانس انگلیسی
پد ماسک لب گلد کلاژن بالانس، برای آبرسانی، بازسازی و بهبود و نرمی بافت لب‌ها ساخته شده است. با کمک ماسک کلاژن می‌توانید از پیری، تیرگی و ترک خوردن پوست لب‌هایتان جلوگیری کنید. این محصول محبوب حاوی ذرات طلا بوده و فاقد گلوتن و پارابن است.
3. ماسک صورت گلد کلاژن بالانس اصل انگلیسی
ماسک صورت گلد کلاژن بالانس، ماسک ورقه‌ای حرفه‌ای با افزایش تولید کلاژن در پوست، اثر لیفت کنندگی و جوانسازی خود را بر پوست صورت می‌گذارد. این محصول در رطوبت‌رسانی به پوست، از بین بردن چین و چروک و افزایش انعطافپذیری پوست بسیار موثر است. همچنین پوست را شفاف و روشن می‌کند تا به سرحال به نظر رسیدن آن کمک کند.
علاوه‌بر تامین کلاژن از دست رفته‌ی پوست، این ماسک در دفع سموم و رادیکال‌های آزاد پوست و از بین بردن جوش‌های سرسیاه هم موفق عمل می‌کند.
4. پد دور چشم اسکین اکادمی اصل
پد دور چشم اسکین اکادمی، حاوی پپتیدهای کلاژن و کوآنزیم Q10 هستند. این دو ماده به عنوان آنتی اکسیدان و مواد موثره‌ی ضد پیری عمل کرده و از پیری و افتادگی پوست زیر چشم جلوگیری می کنند. بنابراین استفاده از آن به افرادی که دور چشمشان چین و چروک دارند یا نگران خطوط ظاهر شده در اطراف چشم هستند، توصیه میشود. به‌علاوه این ماسک برای برطرف کردن علایم خستگی در پوست زیر چشم و بهبود خاصیت ارتجاعی آن بسیار مفید است.
5. سرم لیفت و سفت کننده قوی لیراک مدل اینتگرال سوپراکتیو
سرم لیفت و سفت کننده قوی لیراک مدل اینتگرال سوپراکتیو، اگر چه کلاژن ندارد، اما حاوی مواد فعالی از عصاره‌های گیاهی خاص است که سنتز آن و انواع دیگر پروتئین در سلول‌های پوست را تحریک می‌کند. استفاده‌ی منظم از این محصول، به تدریج پوست صورت را صاف و خطوط ظاهر شده بر روی آن را پر می‌کند. این سرم خوشبوی فرانسوی فاقد پارابن بوده و برای استفاده توسط افراد بالای 50 سال مناسب است.
6. سرم بافت (بافه) اوردینری
سرم بافت (بافه) اوردینری، حاوی کمپلکس‌های پپتیدی و هیالورونیک اسید است که جذب پوست شده و به تولید کلاژن در آن کمک می‌کنند. این محصول وگان برای انواع پوست مناسب بوده و باعث استحکام و رفع چین و چروک‌های پوست میشود. سرم بافه اوردینری برای آبرسانی و جوانسازی صورت بسیار عالی است و در تولید آن از سیلیکون، الکل و گلوتن استفاده نشده است.
7. پد زیر چشم گلد کلاژن بالانس اصل انگلیسی
پد زیر چشم گلد کلاژن بالانس، برای سفت کردن پوست زیر چشم و رفع تیرگی و گودی آن تولید شده است. این محصول با داشتن پپتیدهای کلاژن، پوست زیر چشم را تغذیه کرده و به رفع چین و چروک‌های آن کمک می‌کنند. در این محصول از پارابن و گلوتن استفاده نشده است.
8. کرم دور چشم گلد کلاژن بالانس اصل انگلیس
کرم دور چشم گلد کلاژن بالانس، برای لیفت و جوانسازی پوست حساس دور چشم ساخته شده است. این محصول حاوی مواد موثره‌ی مختلفی است که موجب بازسازی و افزایش کلاژن در پوست می‌شوند. بنابراین، خطوط پنجه کلاغی و چین و چروک‌های دور چشم را از بین می‌برند. این کرم وگان یا کاملا گیاهی بوده و فاقد پارابن و گلوتن است.
9. شامپو او جی ایکس OGX اصل بیوتین و کلاژن
بیوتین و کلاژن اضافه شده به شامپو بیوتین و کلاژن او جی ایکس، به ترمیم ساختار، ضخیم شدن و افزایش استحکام تارهای مو کمک می‌کنند. همچنین از ریزش موها جلوگیری و فولیکول‌های مو را برای رشد بیشتر تحریک می‌کنند. این محصول به همراه نرم کننده بیوتین و کلاژن این برند در فروشگاه سوراو عرضه میشود. در تولید این دو محصول، از سولفات و پارابن استفاده نشده است.
سخن پایانی
حال که به خوبی از نقش کلاژن در زیبایی و سلامتی پوست آگاه هستید، توصیه ما به شما این است که از همین حالا استفاده از محصولات پوست و مو حاوی کلاژن را در برنامه روتین پوست و مو خود جای دهید.
برای این کار می‌توانید از طریق راههای موجود در وب سایت یا از طریق بخش نظرات همین مطلب، با کارشناسان سوراو ارتباط برقرار کنید تا با استفاده از راهنمایی آنها بهترین محصولات را با توجه به شرایط و نیازهای پوست و مو خود، انتخاب و خریداری نمایید.
