بیوتین جزء ویتامین‌های گروه B است که آن را با نام‌های ویتامین B7 و یا ویتامین H نیز می شناسند. بعلاوه جزء ویتامین‌های محلول در آب است و نقش مهمی در متابولیسم مواد غذایی مختلف مانند آمینواسیدها، کربوهیدرات‌ها و اسیدهای چرب، برای تولید انرژی دارد. بیوتین در سنتز ویتامین‌های دیگری مانند ویتامین B6 و B12 نیز موثر است.
این ویتامین به بهبود فعالیت‌های سلولی در بدن، تنظیم قند خون، کاهش کلسترول بد، تقویت عملکرد سیستم ایمنی و جلوگیری از آسیب دیدن DNA سلول‌ها کمک می‌کند. هرچند، یکی از نقش‌های بارز و شناخته شده ویتامین B7 در بدن، حفظ سلامت و رشد سلول‌های پوست، مو و ناخن است. در واقع، این ویتامین یکی از پیش نیازهای ضروری برای داشتن موهای سالم و براق، پوستی صاف و شفاف و در نهایت ناخن‌های ضخیم و محکم محسوب می‌شود.
[wpdatatable id=15]
نقش بیوتین در رشد و سلامت پوست و مو
بیوتین، به سلول‌های بدن کمک می‌کند تا به درستی تکثیر و بازسازی شوند. همچنین، با افزایش سوخت و ساز بدن، به فراهم کردن و جذب مواد مغذی از جمله آمینواسیدها نیز کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین نقش‌های اثبات شده بیوتین، تاثیر مثبت در تولید پروتئین کراتین است. این پروتئین، یکی از مهم‌ترین پروتئین‌های سازنده پوست و مو محسوب می‌شود و به همین دلیل ویتامین ب7 بر روی رشد و افزایش ضخامت مو و ناخن، و همچنین ترمیم سلول‌های پوست تاثیرگذار است. از طرفی با تقویت فعالیت و رشد سلول‌های پوست به تغذیه فولیکول های مو کمک کرده و باعث قوی تر شدن آنها می شود و از ریزش غیر طبیعی و بیش از حد موها نیز جلوگیری می کند.
کمبود این ویتامین در اثر سوء تغذیه، رژیم غذایی نادرست، مصرف الکل و سیگار، بارداری، کاهش سریع وزن یا مصرف برخی داروها اتفاق می افتد. اگرچه کمبود این ویتامین، عارضه ی شایع و متداولی نیست ولی با مصرف کردن مکمل های دارویی، منابع غذایی و محصولات بهداشتی مراقبتی که به صورت موضعی مورد استفاده قرار می گیرند، می‌توان بهبود ویتامین B7 در بدن کمک کرده و سبب تقویت و ترمیم پوست و مو نیز شد.
تاثیر کمبود بیوتین روی پوست، مو و ناخن
بیوتین به طور معمول در بدن ذخیره نمی‌شود، به همین دلیل باید از طریق مصرف مواد غذایی، مکمل‌ها یا روش‌های مشابه دریافت شود. کمبود آن می‌تواند عوارضی مانند قرمزی و بثورات پوستی، خشکی و ناهمواری پوست، خشکی چشم، ریزش مو یا آلوپسی، نازک شدن و شکنندگی مو و ناخن‌ها، بی‌خوابی، کاهش اشتها، احساس خستگی و افسردگی را به همراه داشته باشد.
در مطالعات اخیر، تاثیر B7 در کاهش ریزش مو و تقویت ناخن‌های شکننده مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که این ویتامین می‌تواند تاثیر مثبتی بر روی کاهش ریزش مو داشته و به عنوان تحریک کننده رشد مو عمل کند. بنابراین، شکنندگی مو و ناخن‌ها به عنوان عوارض شایع کمبود این ویتامین مطرح می‌شوند.
بیوتین از چه راه هایی دریافت می شود؟
1. مصرف منابع غذایی حاوی بیوتین
مواد غذایی که با مصرف آنها می‌توان از کمبود بیوتین در بدن پیشگیری کرد، می توان به حبوبات، زرده‌ی تخم مرغ، گوشت قرمز، ماهی سالمون، سویا، گندم (نان سبوس‌دار)، شیر، جگر، بادام زمینی، گردو، گل‌کلم، موز، سیب زمینی شیرین، قارچ، اسفناج، پیاز، آووکادو، هویج، کاهو و… اشاره کرد. این مواد از جمله منابع حاوی ویتامین ب7 هستند.
البته مصرف این مواد خوراکی در دمای بالا اثرگذاری بیوتین را کاهش می دهند، به همین دلیل توصیه می‌شود که مواد حاوی این ویتامین را حتی الامکان به صورت خام مصرف کنید و یا تا جایی که ممکن است حرارت کمی دیده یا آب پز شوند.
2. مکمل‌های دارویی
اگر شما در حال رعایت یک رژیم غذایی خاص هستید و نمی‌توانید از منابع متعددی که حاوی بیوتین هستند، به میزان کافی استفاده کنید؛ می‌توانید از مکمل‌های حاوی آن بهره ببرید. این مکمل‌ها در اشکال مختلفی مانند پودر، قرص، کپسول و حتی به صورت تزریقی تولید می‌شوند. برخی از مکمل‌ها فقط حاوی بیوتین هستند، در حالی که برخی دیگر شامل ترکیبی از بیوتین و سایر مواد مفید مانند روی (زینک)، آمینواسیدها و سایر ویتامین‌های گروه B برای تقویت مو، ناخن و پوست می باشند.
توصیه می‌شود که در صورت وجود حساسیت نسبت به این ماده، سابقه بیماری کلیوی یا دیالیز، مصرف دخانیات مانند سیگار، تجربه جراحی معده در گذشته و یا ابتلا به آلرژی خاص، حتماً با پزشک خود در مورد مصرف مکمل‌های حاوی بیوتین مشورت کنید. استفاده از آن در دوران بارداری، شیردهی یا مصرف برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک، نباید به صورت خودسرانه انجام شود و نیاز به مشورت با پزشک دارد.
همانطور که گفته شد، ویتامین B7، یک ویتامین محلول در آب است و مقادیر اضافی آن که از طریق مصرف مکمل‌ها یا منابع غذایی دریافت می‌شود، از طریق ادرار دفع می‌شود. با این حال، در برخی از افراد و به صورت نادر، ممکن است عوارضی ناشی از حساسیت به ویتامین H یا اوردوز رخ دهد.
3. محصولات مراقبت از مو
برخلاف ادعای اولیه که بیوتین از طریق پوست قابل جذب نیست، تحقیقات اخیر نشان داده است که ویتامین B7 از طریق پوست قابل جذب است. ترکیب ویتامین ب7 و کراتین در برخی محصولات، تاثیر قابل مشاهده‌ای در افزایش ضخامت موها دارد. اگرچه میزان نفوذ بیوتین موجود در محصولات مختلف در پوست دقیقاً معلوم نیست، اما مصرف آن به صورت موضعی بهبود ظاهر پوست و مو را بهبود می‌بخشد. این مسئله به ویژه برای کنترل ریزش مو و افزایش حجم در موهای نازک و ضعیف اهمیت دارد.
بهترین روش برای افزایش مصرف بیوتین و تقویت پوست، مو و ناخن، استفاده همزمان از منابع غذایی یا مکمل‌ها، همراه با استفاده از شامپو، سرم مو، ماسک مو و سایر محصولات حاوی ویتامین B7 است.
لیست بهترین محصولات حاوی بیوتین معرفی شده توسط کارشناسان سوراو
