وازلینی که ما می‌شناسیم، یک نام تجاری معمول (vaseline) برای ژل تصفیه شده نفتی است که قیمتی به صرفه داشته و در اکثر فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها موجود است. پیش‌تر در مقاله‌ای راجع به این ماده و فواید و معایبش صحبت کردیم. اما وازلین پرطرفدار و پرکاربرد، فواید و موارد استفاده فراوانی دارد که لازم بود در یک مقاله‌ی جداگانه بیشتر به خواص و مزایای وازلین برای پوست، مو، صورت و ناخن‌ها بپردازیم. این محصول دوست داشتنی ظاهرا یک ژل ساده‌ی چرب و شفاف است که از نفت مشتق شده، اما در واقع می‌تواند در خیلی مواقع به کمک ما بیاید تا مشکل پوست و موهایمان را حل کنیم. در ادامه کاربردهای شگفت انگیز وازلین یا ژله نفتی را معرفی می‌کنیم.
مشاهده وازلین در سایت سوراو
لیست محصولات برند وازلین
مزایای وازلین
وازلین یا ژله نفتی فواید و مزایای متعددی دارد که باعث شده در طول این همه سال از سبد خرید خانواده‌های کشورهای مختلف جهان حذف نشود. فرمول این محصول از سال‌های اولیه‌ای که مردم صرفا برای پوشاندن خشکی و زخم پوستشان از آن استفاده می‌کردند، تا به امروز تغییر چندانی نداشته است. اما روز به روز مردم متوجه می‌شدند که از این ماده در جهات مختلفی می‌توانند استفاده کنند. همچنین قیمت وازلین اصل نسبت به بسیاری از محصولات مرطوب کننده پوست اورجینال به صرفه‌تر است که باعث می‌شد تهیه آن برای مردم ارجح‌تر باشد.
در ادامه به مزایای وازلین برای صورت، پوست و مو کاربردهای مختلف اشاره می‌کنیم.
مزایای و فواید وازلین برای پوست
1- ایجاد مانع و سد محافظ رطوبت
بدون شک مهم‌ترین مزیت استفاده از وازلین همین است. وازلین یا ژله نفتی یک ماده بسیار روغنی است که روی پوست را می‌پوشاند، ولی جذب پوست نمی‌شود. پس می‌تواند سد طبیعی پوست را که از خروج رطوبت از بافت پوست جلوگیری می‌کند، تقویت کند. البته باید توجه داشت که وازلین به عنوان یک ماده‌ی منفرد برای ایجاد سدی روی پوست عمل کرده و به خودی خود رطوبتی به پوست اضافه نمی‌کند.
این خاصیت می‌تواند در روزهای خشک و سرد سال، یا اوقاتی که پوست آسیب دیده، تحریک شده و در معرض خشکی است، بسیار مفید باشد. برای پوست‌های سالم بهترین زمان استفاده از آن بعد از دوش گرفتن یا بعد از شستشوی صورت و قبل از خواب است. مزایای وازلین برای پوست در جلوگیری از خشکی شایع پوست دست و پا و به خصوص پوست آرنج و اطراف ناخن‌ها بسیار مفید است.
بد نیست بدانید مطالعاتی در سال‌های اخیر انجام شده که نشان می‌دهد وازلین در مقایسه با مرطوب کننده‌های مشابه مثل روغن لانولین، زیتون یا روغن‌های معدنی، قدرت بیشتری در جلوگیری از هدر رفت رطوبت دارد. به طوری که در سال 2016 ثابت شد وازلین تا بیش از 98 درصد از خروج آب از لایه خروجی پوست محافظت می‌کند، اما این مقدار برای روغن‌های گفته شده بین 20 تا 30 درصد است.
2- تسکین و بهبود بیماری‌های مزمن پوستی
بررسی‌ها نشان داده که وازلین می‌تواند در بهبود نسبی بیماری‌های شایع پوستی مثل روزاسه، اگزما و پسوریازیس موثر باشد.
روزاسه، یک بیماری مزمن پوستی است که بیشتر در زنان 30 سال به بالایی که پوست روشن دارند، بروز می‌کند. افراد مبتلا به این مشکل عموما با علائمی مثل قرمزی، التهاب پوست و رگ‌های خونی، خشک شدن پوست، سوزش یا خارش چشم‌ها و یا سوزن سوزن پوست درگیر هستند. این نشانه‌ها در پوست نقاطی از بدن مانند صورت، گوش‌ها، قفسه سینه و کمر بروز پیدا می‌کند و شدت آن بسته به شرایط کم و زیاد می‌شود. مزایای وازلین برای پوست مبتلا به روزاسه بدین شکل است که بدون نفوذ به عمق پوست، به صورت لایه‌ای آن را پوشانده و از پوست قرمز و ملتهب محافظت می‌کند.
افرادی که دچار پسوریازیس هستند، با فلسی شدن پوست، پینه‌های برآمده و زبر صورتی رنگ، پوست خشک و ترک خورده، خارش و سوزش و درد در پوست دست به گریبان هستند. این عارضه بیشتر در افرادی با پوست خشک شایع است و با استفاده از وازلین می‌توان از بروز آن در افراد مستعد پیشگیری کرد.
اگزما یا درماتیت آتوپیک هم نوعی بیماری پوستی است که با التهاب، قرمزی، خشکی، ترک خوردن وخارش پوست همراه است. انجمن ملی اگزما (NEA) وازلین اصل را به عنوان محصولی ایمن و کارآمد برای بهبود پوست حساس مبتلایان به اگزما پذیرفته و تایید کرده است. مزایای وازلین برای پوست دچار اگزما به صورت تجربی هم بارها ثابت شده است.
3- جلوگیری از پیری پوست
وقتی پوست رطوبت بالقوه‌ای را که باید داشته باشد از دست می‌دهد، پیری زودرس پوست که با ظهور اولین خطوط ریز و پس از آن چین و چروک‌های عمیق خود را نشان می‌دهد، اتفاق می‌افتد. اگرچه وازلین نمی‌تواند منافذ پوست را کوچک کرده و چین و چروک‌های پوستی را درمان کند، اما با مرطوب نگهداشتن پوست از خشکی و دهیدراته شدن آن جلوگیری می‌کند.
همچنین محققانی که روی عملکرد وازلین در پوست تحقیق می‌کردند، متوجه شدند که این ماده تنظیم پپتیدها در سطح پوست را افزایش می‌دهد. به همین دلیل در برخی از کرم‌ها و محصولات پوستی ضد پیری و سفت کننده، از وازلین به عنوان یک ماده افزودنی استفاده می‌شود. مزایای خرید وازلین برای پوست بالغ در جلوگیری از ظهور زودهنگام چین و چروک‌ها نمود پیدا می‌کند.
4- جلوگیری از اصطکاک یا خراش پوست
ژله نفتی یک مانع فیزیکی و حقیقی روی پوست ایجاد می‌کند که آن را از سایش و اصطکاک مصون نگه می‌دارد. به همین دلیل کمک می‌کند تا پوست شخص (به خصوص در افرادی با پوست نازک یا حساس) در تماس با پارچه زبر لباس دچار خراشیدگی و زخم نشود.
مثالی از این فایده را می‌توان در نقش پررنگ وازلین در رفع بثورات ناشی از پوشک نوزادان مشاهده کرد. چنانچه با تمیز کردن پوست نوزاد و سپس چرب کردن آن با مقدار کمی وازلین، می‌توان از زخم و خارش جای پوشک جلوگیری کرد.
5- مزایای وازلین در بهبود جای زخم، بریدگی و خراش جزئی
خاصیت مرطوب کنندگی وازلین در بهبود سریع‌تر جای زخم‌ها هم موثر است. همانطور که اولین افرادی که از وازلین استفاده می‌کردند، همین دید را نسبت به آن داشتند. اما باید از به کاربردن این ماده بر روی زخم‌های تازه و ضد عفونی نشده خودداری شود تا احتمال ایجاد عفونت را بالا نبرد. ژله نفتی از خشکی و خارش جای زخم جلوگیری می‌کند. حتی برخی از آن برای رفع سوزش و خارش پوست پس از شیو کردن استفاده می‌کنند.
6- جلوگیری از رنگی شدن پوست
وقتی میخواهید موهایتان را رنگ یا ناخن‌هایتان را لاک بزنید، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها برایتان جلوگیری از رنگی شدن پوست اطراف ناخن یا پوست صورت است. برای جلوگیری از رنگی شدن کافی است مقداری وازلین بر روی نقاط مورد نظر پوست بمالید.
مزایای وازلین برای صورت
1- پاک کردن آرایش صورت و چشم‌ها
از آنجا که وازلین از نفت استحصال می‌شود، می‌تواند تقریبا هرنوع مواد آرایشی را به آرامی در خود حل کند. پس با مقدار کمی وازلین و یک پد یا پنبه بهداشتی، تمام میکاپ خود حتی ریمل ضد آبی که استفاده کردید، پاک کنید. برخلاف برخی از مواد پاک کننده کننده آرایش که برای استفاده در ناحیه چشم مناسب نیستند، آزمایشات نشان می‌دهد که وازلین برای تماس با پوست اطراف چشم ماده‌ای بی خطر است.
2- مزایای وازلین در مرطوب کردن صورت
از مهم‌ترین مزایای وازلین برای صورت، برطرف کردن خشکی آن است. اگر پوست خشکی داشته باشید یا از مشکلاتی مثل اگزما و روزاسه رنج ببرید، وازلین انتخاب خوبی برای مرطوب کردن پوست خواهد بود. این فراورده رطوبت را در پوست به دام می‌اندازد و سطح طبیعی آن و نرمی و لطافت پوست را حفظ می‌کند. پس تا زمانی که از وازلین استفاده کنید، از شر پوسته پوسته شدن صورت در امان هستید.
3- مرطوب کردن و حالت دادن ابرو و مژه
استفاده از مقداری وازلین، باعث می‌شود تارهای موی مژه و ابرو و همچنین پوست دربردارنده‌ی آن‌ها مرطوب بمانند. همچنین وازلین انتخاب خوبی برای حالت دادن به موهای ابرو است تا حالت طبیعی و لیفت شده‌ی دلخواه را در آن‌ها ایجاد کنید. یک لایه نازک وازلین و یک فرچه تمیز ریمل می‌تواند موهای ابرو را فرم داده و برای ساعت‌ها حالت آن‌ها را ثابت نگه دارد.
4- مزایای وازلین در آب بندی سایر محصولات مراقبت از پوست
یکی از روش‌های شایع دیگری که مصرف کنندگان وازلین آن را ترجیح می‌دهند، استفاده از این ماده برای آب بندی پوست پس از استفاده از محصولات مراقبتی دیگر است. برای مثال، سرم، آمپول یا هر محصول بر پایه آب را به ویژه اگر آبرسان باشد، روی پوست زده و ماساژ می‌دهند تا جذب شود. در ادامه از وازلین به عنوان مرطوب کننده برای پوشاندن پوست استفاده می‌کنند تا جلوی خروج آب از پوست را گرفته و به محصولات قبلی اجازه دهد جذب پوست شوند.
مزایای وازلین برای مو
1- مرطوب کردن ساقه مو و دشمن موخوره
مهم‌ترین کاری که وازلین برای موها انجام می‌دهد، مرطوب کردن ساقه‌های مو (به‌خصوص قسمت‌های پایینی تارهای مو) است. این فایده باعث می‌شود از ابتلای موها به مشکل شایع موخوره یا دو شاخه شدن انتهای مو، جلوگیری شود. موخوره نتیجه خشکی ساقه‌ی مو است و اگر موهایی مستعد موخوره دارید یا میخواهید از گسترش و بیشتر شدن موخوره در امان بمانید، پیشنهاد می‌کنیم بعد از هربار استحمام، با مقدار کمی وازلین انتهای موهایتان را چرب کنید.
وازلین نمی‌تواند به فیبرهای مو رطوبت‌رسانی کند، اما در عوض یک لایه محافظتی قوی روی آن‌ها ایجاد می‌کند تا رطوبت طبیعی موجود در آن‌ها قفل شود. پس برای استفاده پس از محصولات آبرسان مو گزینه مناسبی است تا از شکننده شدن و وز شدن موها جلوگیری کند. برخی افراد هم با توجه به مزایای وازلین برای مو ، از ماسک‌های مویی استفاده می‌کنند که حاوی وازلین است یا شب‌ها به انتهای ساقه مو وازلین می‌زنند و صبح روز بعد آن را با شامپو می‌شویند.
علاوه‌بر این، وازلین اصطکاک مو با سطوح و لباس‌ها را به حداقل می‌رساند تا آسیب نبینند. البته اگر موهای بسیار نازک و ظریف داشته باشید، این احتمال وجود دارد که وازلین برای آن‌ها سنگین باشد یا بیش از حد چربشان کند، پس همیشه با توجه به شرایط خود از چنین محصولاتی استفاده کنید.
2- کمک به رفع اسکالپ یا شوره خشک سر
برخی از افراد مقدار کمی وازلین را هفته‌ای یک بار قبل یا بعد از حمام، در کف سر ماساژ می‌دهند. این کار کمک می‌کند پوست کف سر مرطوب شود و با ماساژ دادن، جریان گردش خون در زیر پوست تقویت شود. بنابراین راهکاری عالی برای از بین بردن اسکالپ یا شوره خشک (پوسته پوسته شدن پوست سر) بوده و مزایای وازلین برای مو شامل تقویت و آب‌بندی پوست سر هم می‌شود.
البته باید در برداشتن مقدار کم وازلین دقت کنید، چون مقدار زیاد پوست کف سر را بیش از حد چرب می‌کند و باعث مسدود کردن منافذ پوست، سنگین کردن فولیکول‌های مو و به دام انداختن باکتری‌ها در پوست می‌شود. اگر بیش از حد از آن استفاده کنید، ممکن است موها سنگین شده و دچار ریزش شوند یا نیاز باشد در حمام از چندبار شامپو زدن استفاده کنید و ریشه موها ضعیف شود. اگر شامپوی شما نمی‌تواند به خوبی چربی وازلین را پاک کند، یک قاشق چای خوری جوش شیرین به آن اضافه کنید.
3- مزایای وازلین برای ایجاد درخشندگی در موها
یکی دیگر از موارد استفاده وازلین برای مو، ایجاد درخشندگی و حالت براق در موهاست. وازلین به دلیل ماهیت چربش می‌تواند لایه‌ای براق روی تارهای مو ایجاد کند. با این حال باید از استفاده بیش از حد این محصول خودداری کنید تا باعث چرب شدن ناخوشایند مو یا بهم چسبیدن موها نشود.
معایب و موارد احتیاط در مصرف وازلین
حالا که از مزایای وازلین برای صورت، مو و پوست گفتیم، باید به معایب و خطرات آن هم اشاره کنیم. توجه به نکات زیر و رعایت آن‌ها کمک می‌کند تجربه بهتری در استفاده از ژله نفتی یا وازلین داشته باشید.
1- وازلین فقط برای استعمال خارجی مناسب است.
اگرچه وازلین مزایای متعددی برای پوست، مو و ناخن‌ها دارد، اما از طرف سازمان‌های معتبر جهانی فقط برای استفاده خارجی تایید شده است. چراکه در موارد نادری استفاده از وازلین روی لب‌ها، داخل یا نوک بینی یا تماس آن با داخل چشم، باعث ایجاد آلرژی می‌شود. سازمان و بنیاد مصرف کننده در آلمان (Stiftung Warentest) پس از تجزیه و تحلیل فرمول این ماده توصیه می‌کند که وازلین یا همان ژله نفتی معمولی را برای مراقبت از لب‌ها استفاده نکنید.
2- مزایای وازلین برای پوست، شامل درمان آفتاب سوختگی نمی‌شود.
بعضی افراد فکر می‌کنند برای درمان فوری یا تسکین پوست پس از آفتاب سوختگی، وازلین گزینه خوبی است. اما در حقیقت این مساله اثبات نشده و در مقابل چون ترکیب آن بر پایه‌ی روغن پوشاننده پوست است، می‌تواند گرما را در پوست به دام انداخته و باعث تشدید علائم شود. بنابراین مزایای وازلین برای پوست، شامل درمان و تسکین پوست آفتاب سوخته نمی‌شود.
حتی اگر روی برچسب محصول ذکر شده که می‌تواند برای درمان سوختگی جزئی مورد استفاده قرار بگیرد، شما تنها مجاز هستید از آن روی سوختگی‌های درحال بهبود و چندین ساعت بعد از آسیب دیدگی استفاده کنید. پس پیشنهاد می‌شود برای تسکین پوست آسیب دیده بر اثر نور خورشید، از درمان طبیعی دیگری مثل آلوئه ورا استفاده کنید.
3- وازلین برای پوست چرب و مستعد آکنه مشکل‌ساز است.
ژله نفتی یا وازلین سفید ذاتا باعث چرب شدن پوست و انسداد منافذ آن می‌شود. این مساله در پوست خشک یا معمولی درردسرساز نیست، اما در پوست چرب، بسیار چرب یا مختلط رو به چرب اصلا خوشایند نیست. چون طبق نظر آکادمی متخصصان پوست آمریکا، می‌تواند با بستن منافذ پوست و درنتیجه جلوگیری از خروج سبوم طبیعی پوست، باعث شیوع بیشتر آکنه شود. همچین با مخلوط شدن با چربی طبیعی پوست، سنگینی و چربی آزاردهنده ایجاد می‌کند. این محصول به‌طور معمول برای افراد با پوست خشک، معمولی و حساس مشکلی ایجاد نخواهد کرد و می‌توانند از مزایای وازلین برای پوست خود بهره‌مند شوند.
سوالات متداول
آیا وازلین می‌تواند باعث عفونت شود؟
بله، چون وازلین یک محصول استریل و ضد میکروب نیست. پس باید حتما قبل از استفاده از آن روی پوست یا مو، قسمت مورد نظر شسته و تمیز باشد. به ویژه اگر از آن بر روی زخم استفاده می‌کنید، ابتدا ناحیه مورد نظر را کاملا ضد عفونی کنید. در غیر این صورت با استفاده از وازلین روی پوست، فقط محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم کرده‌اید. چون وازلین هرچیزی روی پوست را می‌پوشاند، چه رطوبت باشد چه میکروب و آلودگی!
بنابراین برای بهره بردن از مزایای وازلین برای صورت ، حتما قبل از استفاده دست‌ها و پوست ناحیه مورد نظر را به خوبی بشویید. مثلا اگر میخواهید آن را برای مرطوب کردن مژه و ابرو بکار ببرید، ابتدا با یک شوینده مناسب دست‌ها و پلک‌هایتان را بشویید و کاملا آبکشی کنید. سپس با استفاده از یک پنبه تمیز یا گوش پاک کن بهداشتی وازلین را به قیمت مورد نظر بزنید، ولی از ورود آن به چشم خودداری کنید.
آیا وازلین می‌تواند رشد موهای سر، مژه و ابرو را تقویت کند یا باعث ضخیم شدن تارهای مو شود؟
در پاسخ باید گفت هیچ فراورده نفتی، از جمله وازلین نمی‌تواند باعث رشد سریع یا ضخیم شدن مو بشود. تاثیر وازلین فقط در چرب و مرطوب کنندگی موهاست تا دچار خشکی نشده و ظاهر سالم و شاداب خود را حفظ کنند. بنابراین مزایای وازلین برای مو به صورتی است که فقط از شکستگی و خشک شدن موهای سر یا مژه و ابرو جلوگیری می‌کند و هیچ مدرک علمی برای اینکه باعث افزایش سرعت رشد یا پرپشتی آن‌ها می‌شود، وجود ندارد.
پس اگر میخواهید از وازلین برای ماساژ پوست سر یا ابروها استفاده کنید، لازم است بدانید این کار صرفا باعث مرطوب کنندگی می‌شود و به اندازه یک نخود از محصول برای آن کافیست.
برای تقویت رشد مو می‌توانید مقداری از روغن‌های گیاهی مفید برای رشد و تقویت مو مانند روغن نعناع فلفلی، اسطوخدوس و روغن رزماری را به تنهایی روی ریشه مو ماساژ داده یا به شامپو و نرم کننده خود اضافه کنید.
وازلین در چه افرادی و با چه علائمی باعث آلرژی یا حساسیت می‌شود؟
حساسیت به وازلین یا فراورده‌های نفتی دیگر، اتفاقی بسیار نادر است. اما بهرحال وقتی از مزایای وازلین برای پوست صحبت می‌کنیم، در مورد آن صحبت می‌کنیم تا احتیاط لازم را به عمل آورید. در افرادی که سابقه آلرژی‌های شدید مانند آسم دارند، این احتمال وجود دارد که در تنفس و تماس لب و مجاری تنفسی بینی با این ماده، حساسیت نشان دهند.
واکنش‌های حساسیت پوستی نسبت به وازلین باعث قرمزی یا احساس درد در پوست، خارش، تورم و التهاب می‌شوند. اما تا زمانی که نسبت به وازلین حساسیت نداشته باشید، این محصول معمولا برای صورت بی خطر است. پس اگر پس از استعمال وازلین متوجه هرگونه تحریک و واکنش غیر معمولی در پوست یا تنفس شدید، بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید.
