علائم و راهکارهای پوسیدگی دندان شیری در کودکان
(✅تایید شده توسط مائده فتاحی کارشناس سوراو)
سلامت دهان و دندانها در دوران کودکی بسیار اهمیت دارد و مراقبت مناسب از دندان‌های شیری، اساسی‌ترین قدم در جلوگیری از مشکلاتی همچون پوسیدگی است. در حقیقت، پوسیدگی دندان شیری در کودکان، علاوه بر اینکه میتواند منجر به از دست رفتن دندان‌های شیری شود، تأثیرات منفی بر سلامت دندان‌های دائمی و به طور کلی سلامت عمومی کودکان خواهد داشت. به همین دلیل، شناخت علل پوسیدگی دندان شیری و یافتن راه‌های مناسب برای پیشگیری از آن، دارای اهمیت بالایی است. از این رو در این مقاله از مجله زیبای فروشگاه اینترنتی سوراو، به بررسی دلایل پوسیدگی دندان شیری در کودکان می‌پردازیم و راه‌هایی را معرفی می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید سلامت دندان‌های کودک خود را حفظ کنید.
6 علت اصلی پوسیدگی دندان شیری در کودکان
پوسیدگی دندان شیری در کودکان میتواند به عوامل متعددی برگردد. مهم‌ترین دلایل ایجاد پوسیدگی دندان در کودکان به شرح زیر است:
1. تغذیه نامناسب و مصرف بیش از حد شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های قند دار: مصرف بیش از حد تنقلات غیرسالم و مصرف بیش از حد شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های قند دار میتواند باعث ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتریها در دهان شود. در واقع قند و شکر، به عنوان غذای اصلی باکتری‌های عامل پوسیدگی، باعث تولید اسیدهای مضر برای دندانها میشوند و و پوسیدگی دندانها را تسریع می‌کنند.
2. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: عدم شستشوی مناسب دهان و دندانها، میتواند باعث تجمع باکتریها و تشکیل پلاک بر روی سطح دندانها شود که در نتیجه به پوسیدگی دندانها منجر می‌شود.
3. ساختار دندانی ضعیف ارثی: برخی کودکان به دلیل ساختار دندانی ضعیفی که به واسطه ارث خود دارند، دارای دندان‌های شیری ضعیف‌تری هستند. احتمال ایجاد پوسیدگی برای این نوع دندانها نیز بسیار بالا است.
4. انتقال باکتری‌های دندانی از والدین به کودک: والدین می‌توانند با انتقال باکتری‌های دهان خود به دهان کودکان، منجر به ایجاد پوسیدگی در دندان‌های شیری آن‌ها شوند. این اتفاق امکان دارد زمانی بیافتد که والدین ظرف غذا، قاشق و… خود را هنگام غذا خوردن با آن‌ها به اشتراک می‌گذارند.
5. نوشیدن شیر قبل از خواب و مسواک نزدن بعد از آن: اگر کودک قبل از خواب شیر بنوشد و پس از آن دهان و دندان خود را تمیز نکند، شیر روی دندان‌های او باقی مانده و میتواند باعث پوسیدگی شود.
6. عوامل محیطی: عواملی مانند کیفیت آب شرب، ترکیبات موجود در هوا و آلودگی محیطی نیز می‌توانند تأثیراتی بر روی پوسیدگی دندان شیری در کودکان داشته باشند.
علائم پوسیدگی دندان شیری
- ایجاد لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی سطح دندانها: این لکه‌ها ممکن است نشانگر وجود پوسیدگی باشند. توجه داشته باشید که ظاهر لکه‌ها ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشند. همچنین بسته به شدت پوسیدگی، ممکن است این نشانه به صورت لکه‌های کوچک یا حتی چاله‌های عمیق‌تر بروز کند.
- حساسیت دندان: کودک ممکن است به درد یا حساسیت ایجاد در دندان‌های خود از جمله درد در هنگام خوردن یا نوشیدن مواد شیرین و سرد، واکنش نشان دهد. این حساسیت ممکن است نشان‌دهنده وجود پوسیدگی در دندان باشد.
- تغییر رنگ دندانها: دندان‌های شیری که دچار پوسیدگی شدند، ممکن است تغییر رنگ دهند و به رنگ سفید، قهوه‌ای یا سیاه تبدیل شوند. این تغییر رنگ معمولاً نشانه‌ای از پوسیدگی و خرابی دندان است.
- بوی نامطبوع دهان: وجود پوسیدگی در دندان‌های شیری میتواند منجر به بوی نامطبوع دهان شود. این بو معمولاً ناشی از باکتریها و زنجیره‌های غذایی موجود در پوسیدگی است.
- تغییر در الگوی جویدن مواد غذایی: اگر کودک قبلاً به راحتی مواد غذایی را می‌خورد ولی اکنون مشکلی در خوردن دارد و غذاها را به سمت یک طرف دهان می‌برد یا با طرف دیگر نمیتواند غذا را به خوبی بجود، ممکن است پوسیدگی دندانها باعث تغییر در الگوی خوردن شده باشد.
- التهاب لثه: پوسیدگی دندان شیری ممکن است به التهاب و قرمزی لثه‌ها منجر شود. در این حالت، لثه ممکن است به راحتی خونریزی کند و درد و تورم داشته باشد.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم در دندان‌های شیری کودکان، مراجعه به دندانپزشک برای ارزیابی و درمان مناسب الزامی است.
فرآیند پوسیدگی دندان شیری
پوسیدگی دندان شیری یک فرایند تدریجی است که در آن اسیدهای تولید شده توسط باکتریها در دهان باعث تخریب لایه‌های سخت دندان شیری می‌شود. این فرایند شامل مراحل زیر است:
- تشکیل لایه پلاک: پلاک یک لایه روی دندانها است که شامل باکتریها، باقی مانده‌های غذایی و ترکیبات دیگر است. باقی مانده‌های غذایی مانند قند و نشاسته توسط باکتریها تبدیل به اسید میشوند و این اسیدها باعث تخریب لایه مینای دندان میشوند.
- تخریب مینای دندان: اسیدهایی که توسط باکتریها تولید میشوند، باعث تخریب مینای دندان (پوشش سخت و بیرونی دندان) می‌گردند. این فرایند به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و در نتیجه، یک منطقه تخریب شده روی سطح دندان شکل می‌گیرد.
- شکست مینا: در این مرحله، تخریب مینا به اندازه‌ای پیش می‌رود که باعث شکستن مینای سخت دندان می‌شود. به دنبال این اتفاق، یک چاله روی سطح دندان شکل می‌گیرد. این چاله ممکن است تحت تأثیر فشار مثل جویدن غذاها بیشتر شود.
- تخریب دندان: در صورتی که پوسیدگی ادامه یابد، فرایند تخریب به عمق دندان پیشرفت می‌کند و ممکن است به لایه داخلی دندان که حاوی عصب و عروق است، نفوذ کند. این مرحله باعث درد و حساسیت در دندان می‌شود.
مهم است بدانید که این مراحل به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و زمان لازم برای پیشرفت هر مرحله بستگی به عوامل مختلفی مانند بهداشت دهانی، رژیم غذایی و وراثت دارد. از این رو، مراقبت مناسب از دندان‌های شیری کودکان و مراجعه به موقع، به دندانپزشک میتواند از پیشرفت پوسیدگی دندان شیری جلوگیری کند.
راهکارهایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری در کودکان، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- رعایت بهداشت دهان و دندانها: از زمانی که دندان‌های شیری کودک شروع به درآمدن می‌کند، لازم است دهان و دندان‌های کودک خود را به طور منظم و با دقت شستشو دهید. برای این کار، باید از مسواک نرم و سایز مناسب برای کودکان استفاده کنید.
- رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای سالم را ترویج دهید. مصرف مواد شیرین و نوشیدنی‌های قند دار را به حداقل برسانید. تا حد امکان، کودک را به استفاده از میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای پروتئینی مانند ماهی، گوشت و لبنیات ترغیب کنید.
- شستشو دهان پس از مصرف خوراکی: پس از مصرف هر غذا و نوشیدنی، کودک را تشویق کنید تا دهان خود را (حتی با آب) بشوید. این کار به کاهش میزان باکتریها و اسیدهای موجود در دهان کمک می‌کند.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: از سنین کودکی، مراجعه منظم به دندانپزشک اهمیت بسیاری دارد. دندانپزشک میتواند وضعیت دندان‌های کودک را بررسی کرده و در صورت لزوم پیشنهادات و درمان‌های مناسبی را ارائه دهد.
- استفاده از فلوراید: مشاوره با دندانپزشک درباره استفاده از محصولات حاوی فلوراید، میتواند به جلوگیری از پوسیدگی دندانها کمک کند.
- آموزش به کودک: به کودک خود آموزش دهید که برای حفظ بهداشت دهان و دندان‌های خود، روزانه دو بار مسواک بزند و اهمیت مراقبت از دندان‌های خود را درک کند.
سخن پایانی
اگر به پوسیدگی دندان شیری، اهمیت ندهید، میتواند منجر به عوارض جدی و مشکلات دندانی در آینده شود. بنابراین، اعتنای کامل به بهداشت دهان و دندانها، مصرف رژیم غذایی سالم و کنترل مصرف مواد شیرین، همراه با مراجعات منظم به دندانپزشک، میتواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری و حفظ سلامت دندان‌های کودک کمک کند.
با توجه به اهمیت سلامت دهان و دندان‌های کودکان، میتوان نتیجه گرفت که ارائه مراقبت‌های مناسب و اطلاعات کامل والدین درباره پوسیدگی دندان شیری، اساسی برای حفظ سلامت دندانها و ارتقای کیفیت زندگی کودکان است.
